Ruim voor de officiële start op 10 september – er zijn nog enkele plaatsen! – opende Masterclass NieuweZorg eind juni in samenwerking met Bruggink Communicatie Support het collegejaar 2020/2021 met een rondetafelgesprek ‘NieuweZorg na Corona – een brede blik op verandering’. Een korte terugblik op de hoogtepunten, in woord en beeld.
Onder leiding van Ivo Struik en Gerhard Bruggink gingen diverse topexperts uit de zorg met elkaar in gesprek. De focus lag daarbij niet op de RIVM cijfers en het persoonlijke en economische leed, maar er werd vooral gekeken naar de ‘zegeningen’ en de lessen van de coronacrisis voor Nieuwe Zorg, vanuit een brede blik op verandering.
Lees verder onder videolink.
Voor de noodzakelijke context schetste Arno Timmermans (directeur Dijklander Ziekenhuis, bestuurslid NVZ) met gepast gevoel voor dramatiek dat we werkelijk met de buik over de bodem van het zwembad zijn gegaan in deze crisis. Het had bijna niets gescheeld of de benodigde IC capaciteit was overschreden! De zorg bleek een complex adaptief systeem. In staat tot wendbaarheid, samenwerking, waarbij regionale sturing cruciaal is en niet de centrale sturing of doorzettingsmacht, of grote behoefte aan controle en beheersing. Dat is een winst van de crisis die we moeten zien vast te houden. Waarom onder druk alles ineens vloeibaar werd? “Eén focus voor alles en iedereen, duidelijke kaders, duidelijke commandostructuur.”
De RVS, vertegenwoordigd door Jan Kremer (lid RVS, arts, hoogleraar patiëntgerichte innovatie Radboud UMC), werd ingehaald door de coronacrisis bij hun recente rapport over gedeelde belangen in de acute zorg. Maar daardoor werden hun bevindingen ook meteen getoetst én bevestigd. Bij hun rapport over hoe we intelligent uit de lockdown moeten komen, stelde Kremer dat de centrale aanpak tijdens de crisis goed is, maar dat we zo snel mogelijk naar een manier van sturen moeten waarbij er ruimte is voor een veerkrachtige samenleving, voor verschillende inzichten, innovatie, adaptief bestuur en samenwerking. We moeten de domeinoverstijgende innovatie gaan onderzoeken naar de winst die het daar heeft op geleverd. Maar ook kijken naar waar de crisis grotere ongelijkheid heeft gegeven in de zorg: bijvoorbeeld het onderschatte perspectief van de verpleeghuizen.
Wim Groot (hoogleraar gezondheidseconomie Universiteit Maastricht) zag al bewijs dat vele illusies over de zorg door deze crisis wel op zijn kop zijn gezet: “Als we een ding hebben gezien is het hoe makkelijk het is om samen te werken; als de druk er maar is. Maar we hebben ook gezien wat de beperkingen van de overheid zijn in de zorg.” Groot schetst een verwachting die we niet na kunnen komen. “De Zorg is door de crisis op het schild gehesen. Die krijg je er niet zomaar weer af. Verwachtingen zijn gewekt. Verpleging wil structureel geld, de ziekenhuizen willen volledig gecompenseerd worden. Maar we komen in een recessie…” Daarbij gaat de volgende corona uitbraak er heel anders uitzien dan de huidige: “We moeten ons niet voorbereiden op de oorlog die we al gestreden hebben.”
Antje Diertens (Tweede Kamer woordvoerder Zorg D66) zag parallelle ontwikkelingen in politiek Den Haag. “Ineens ging de politiek ook samenwerken, over de partijen heen. Iedereen voelde de urgentie dat er iets moest gebeuren.” Daarnaast merkt ze op dat de crisis heeft duidelijk gemaakt dat preventie in de zorg en daarbuiten grote aandacht moet krijgen. Het merendeel van de IC patiënten en doden hadden immers comorbiditeit waar we bij opvoeding wat aan kunnen doen. Daarnaast maakt zij zich zorgen om de problemen die nog gaan komen bij psychiatrische patiënten en GGZ. “Er komt nog een grote zorgvraag.”
Ook Michel van Schaik (directeur gezondheidszorg Rabobank) belichtte enkele ‘zegeningen’ van de coronacrisis. “Digitaal is het nieuwe normaal. De zorg heeft een enorme versnelling gehad, maar ook bij ons op de bank; veel processen zijn versneld gedigitaliseerd.” Van Schaik heeft daarbij ook oog voor de onzichtbare slachtoffers die buiten de zorg vielen: ondernemers die alles onder zich weggeslagen zagen worden. En ook hij wil meer aandacht voor preventie. “Er zal meer aandacht en inzet van middelen moeten komen en er ligt een taak om mensen langer vitaal en zelfredzaam te houden. Dat betekent dat er keuzes in de zorg moeten worden gemaakt. Er komt een recessie aan, dus we zullen de middelen anders moeten gaan verdelen. Dit is het moment.”
Een korte video-samenvatting van enkele hoogtepunten is hierboven ingevoegd.
Het volledige Rondetafelgesprek is hier te bekijken.
Nog enkele plaatsen voor Masterclass NieuweZorg!
De Masterclass NieuweZorg start op 10 september; er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar (www.masterclassnieuwezorg.nl). Ook de Bruggink Zorg- & Farmabijeenkomsten gaan in september weer van start (www.gerhardbruggink.nl).